Wat is het verschil tussen een kameleon en een klinker?

Wat is het verschil tussen een kameleon en een klinker?

Wist jij dat een klinker en een kameleon een belangrijke overeenkomst hebben?

En nee, dan bedoel ik niet dat ze allebei met een k beginnen 🙂

Wat is het eerste waar je aan denkt bij een kameleon?

Ja, precies.

Hij kan van kleur veranderen als hij in een andere omgeving zit.

Hoeveel kinderen kennen denk je die eigenschap van kameleons?
Ik heb er geen onderzoek naar gedaan, maar ik denk dat bijna alle kinderen dat weten. Zelfs al hebben ze nog nooit een kameleon gezien of er nog nooit over nagedacht.

Vraag je aan een kind: welke kleur heeft een kameleon dan? Dan zal hij met een een blik van weet-jij-dat-niet-dan zeggen: “Jaha, dezelfde kleur als waar hij op zit, duh”. Of iets wat erop lijkt 😉

Het is natuurlijk ook superintrigerend, een dier dat van kleur verandert… logisch dat je dat onthoudt.

Hoe fijn zou het zijn als kinderen met dezelfde vanzelfsprekendheid, dezelfde nieuwsgierigheid en dezelfde ach-dat-weet-toch-iedereen-houding naar klinkers konden kijken?

Want klinkers veranderen ook op basis van hun omgeving, op basis van hun plek in een woord. Ze veranderen weliswaar van klank en niet van kleur, maar je snapt de vergelijking.

Maar wat nu zo bijzonder is, je vindt niets van dat nieuwsgierig makende, bijzondere gedrag van klinkers terug in lesmethodes.

Integendeel. We starten met kinderen een vaste koppeling tussen letter en klank aan te leren. De a klinkt altijd zoals bijvoorbeeld in jas en alleen dubbel aa klinkt zoals in maan.

En dat is simpelweg niet waar. Ja, soms. In de gegeven woorden. Maar in een woord als ja klopt het al niet meer. Toch niet echt een exotisch woord. 😉

Het gevolg?

Te veel kinderen hebben het gevoel dat de klinkers hen voor de gek houden.

Dan weer 1, dan weer 2, gooi het maar in mijn pet. Niks geen zelfvertrouwen, geen dit-snap-ik-gevoel maar vaak het tegenovergestelde. Veel oefenen met allerlei regels – zonder blijvend resultaat. En uiteindelijk een spiraal naar beneden. 🙁

klinkers - gooi het maar in me pet

Herken je dit? Ik ben heel benieuwd naar jouw visie/inzichten hierop. Wil je het hieronder met me delen?

O ja…

Wat is dan het verschil tussen een kameleon en een klinker?

Sommige kameleons kunnen in wel 9 kleuren veranderen.
Klinkers (a, e, i, o en u) hebben eigenlijk maar 2 of 3 (Nederlandse) klanken. Veel makkelijker dus ook nog. 😉

(Afbeelding van Krefe via Pixabay)

karin van bethraij
Door

karin van bethraij

op 29 Jul 2020

Hallo Margit, een heel herkenbaar verhaal. Zo heb ik er eigenlijk nog nooit naar gekeken. Maar hoe krijgen we onze kinderen dan wel zo ver dat ze rollend met hun ogen het gebruik van klinkers juist toepassen?

Margit
Door

Margit

op 29 Jul 2020

Dat is precies de kern van onze aanpak ;-). We noemen dat Het geheim van de klinker. Je leest er meer over in" rel="nofollow" target="_blank">https://taalkanjer.nl/het-geheim-van-de-klinker/">in dit blog. Wil je nog meer weten, maak dan een afspraak voor onze gratis online les: Grip" rel="nofollow" target="_blank">https://taalkanjer.nl/grip-op-spelfouten/">Grip op Spelfouten voor leerkrachten of Wat" rel="nofollow" target="_blank">https://taalkanjer.nl/wat-kan-ik-thuis-extra-doen/">Wat kan ik thuis extra doen voor ouders.

Marlies
Door

Marlies

op 29 Jul 2020

Heerlijk leesvoer! Bedankt voor jullie taalkundig verantwoorde aanpak!! Over 5 jaar is hopelijk heel onderwijsland om.

Margit
Door

Margit

op 29 Jul 2020

:-)

Reactie plaatsen