Lettergrepen in lettergrepen

Lettergreep

Een lettergreep is een deel van een geschreven woord dat bestaat uit een klinker (a, e, i, o, u) of klinker­groep (bijv. oe, uit, aai, ieuw) met vaak daaromheen een of meer medeklinkers. Bij lettergrepen gaat het om een verdeling van een woord zoals je het ziet.

Lettergrepen in lettergrepen

Waarvoor dient een lettergreep?

We gebruiken lettergrepen als we woorden afbreken aan het eind van een regel.

Ook kunnen lettergrepen je helpen bij het bepalen van de juiste uitspraak van een woord. Als je een nieuw woord voor het eerst moet lezen, is de enige informatie die je hebt immers hoe het eruit ziet. Door het woord te verdelen in lettergrepen, zie je direct wat je tegen de klinkers moet zeggen.

In het Nederlands heeft iedere klinker of klinkergroep zijn eigen lettergreep.

In het voorbeeld hierboven zijn de klinkers aangegeven met geel en de medeklinkers met groen.

Verwarring lettergreep - klankgroep

Vaak wordt de term lettergreep verward met de term klankgroep.

De twee termen zijn zeker wel aan elkaar gerelateerd, maar bij Taalkanjer maken we een duidelijk verschil.


Lettergrepen zijn dus visueel. Je kunt ze zien en schrijven.
Klankgroepen zijn auditief. Je kunt ze horen en zeggen.

Let op: dit is precies hetzelfde onderscheid dat we maken tussen een klanken en letters. Letters staan op papier, je kunt ze schrijven en zien. Klanken kun je horen en zeggen.

Het aantal lettergrepen in een woord komt altijd overeen met het aantal klankgroepen. Om het verschil te ervaren: kijk nog eens naar de eerste lettergreep van het woord let-ter-gre-pen.

Als je het woord uitspreekt, hoor je als eerste klankgroep "leh". De t zie je wel, maar je zegt/hoort hem niet. Daarom vergeten kinderen zo vaak om hem te schrijven. Het wordt makkelijker als je niet alleen weet dat je hem nodig hebt, maar ook waarom.

Kinderen hebben steun aan lettergrepen

Sommige kinderen vinden het heel lastig om een woord dat ze horen op de goede manier in klankgroepen te verdelen. Die kinderen help je enorm door eerst naar de structuur van een geschreven woord te kijken, ofwel naar de lettergrepen.

Precies dat is een belangrijke stap in de logica pijler van ons spellinggebouw. Als je weet hoe je van lettergreep (concreet, visueel) naar klankgroep (abstract, auditief) moet komen, dan kun je daarna het proces omdraaien.

Ons spellinggebouw kent nog meer pijlers. Ontdek welke dat zijn...

Riemmelth
Door

Riemmelth

op 23 Apr 2021

Hoi, wij hadden laatst een discussie over de naam Danique. Je hoort duidelijk twee klankgroepen, maar er zijn drie klinkers of klinkergroepen. Is Danique dan twee lettergrepen of drie lettergrepen? Uitspraak is dus als Da - niek.

Margit
Door

Margit

op 25 Apr 2021

Puur kijkend naar de lettergreepwetten heeft Danique drie lettergrepen en Daniek twee. In het Nederlands spreken we de naam op zijn Nederlands uit en krijgt de laatste lettergreep geen klankgroep. Ik denk dat je de -que in het Frans bewuster uitspreekt, zodat je dan wel drie klankgroepen krijgt. Dus woorden uit een andere taal kunnen zich net wat anders gedragen ;-)

Jacqueline
Door

Jacqueline

op 27 Jan 2021

Er is volgens mij ook een regel dat je een klinker niet alleen mag zetten: e-zel, o-kee. Toch?

Margit
Door

Margit

op 28 Jan 2021

Hallo Jacqueline, De regel is: als ik een medeklinker tussen twee klinkers zie, hoort hij bij de tweede lettergreep. Dus inderdaad e-zel. Dus in de eerste lettergreep van een woord kan er wel een klinker alleen staan, maar in de tweede niet. Behalve in woorden als di-a (waar je wel een medeklinkerklank hoort, maar er geen schrijft), of in samengestelde woorden, waar je eerst de losse woorden uit elkaar legt, en dan ieder woord in lettergrepen verdeelt: trekezel -> trek-ezel -> trek-e-zel.

Jorien Koedam
Door

Jorien Koedam

op 09 Dec 2021

Je mag een klinker niet alleen zetten als je het woord afbreekt (= verder schrijft op de volgende regel). In dat geval volg je de afbreekregels. Afbreken moet/mag altijd daar waar je ook een lettergreepstreepje zet, behalve als er dan een klinker alleen komt te staan. Dus bij lettergrepen mag de klinker wel alleen, bij afbreken niet.

Jhein Lohman
Door

Jhein Lohman

op 15 Dec 2020

Is ojee of Oké één lettergreep of twee?

Margit
Door

Margit

op 28 Dec 2020

Om te weten hoeveel lettergrepen een woord heeft, moet je kijken naar het aantal klinkers/klinkercombinaties. In ojee en oké (dit zijn natuurlijk wel een beetje bijzondere woorden ;-)), zie ik allebei twee klinker(combinaties). Ze hebben dus allebei twee lettergrepen: o-jee en o-ké.

Taks
Door

Taks

op 27 Dec 2020

Twee, lijkt me. OO jee, OO kee

Margit
Door

Margit

op 28 Dec 2020

Klopt helemaal. Let wel op: bij het maken van lettergrepen ga je nooit extra letters toevoegen. Je maakt groepjes van de letters die er staan en tussen de lettergrepen zet je een lettergreepstreepje. Dus: o-jee en o-ké.

Miek
Door

Miek

op 15 Oct 2021

Volgens de website van Onze Taal: Eén losse letter aan het begin of einde van een regel is niet toegestaan. Dus niet a-linea of aline-a, maar alleen ali-nea; oven wordt nooit o-ven en kan dus niet worden afgebroken. Dus o-jee kan niet….

Margit Kiewit
Door

Margit Kiewit

op 15 Oct 2021

Hallo Miek, Wat Onze Taal hier beschrijft is een *afbreekregel*. Afbreekregels gaan over wat je nog aan het einde van een regel mag laten staan, voordat je het woord afbreekt en naar de volgende regel gaat.Afbreekregels zijn bijna gelijk aan de lettergreepregels, maar niet helemaal. Het staat het raar om 1 letter op een regel te hebben staan, dus dat doen we niet. Maar als je afbreekt, breek je wel altijd af tussen twee lettergrepen.Lettergreepregels gaan over de structuur in woorden. Dat is gedetailleerder.Dus je verdeelt oven wel in twee lettergrepen: o-ven, maar je mag in een tekst niet afbreken als o- ven.

Kensy
Door

Kensy

op 17 Oct 2020

Thank you, heel goed uitgelegd

Reactie plaatsen