Wat is alfabetische spelling

Alfabetische spelling, ook wel bekend als de "klank-tekenkoppeling", is in het algemeen het principe waarbij je woorden schrijft op basis van de klanken die je hoort, waarbij elke klank wordt weergegeven door een letter of een combinatie van letters. Dit betekent dat je de letters van het alfabet gebruikt om de klanken van een woord te representeren.

In de praktijk op school betekent dit dat je bij het spellen van een woord de klanken die je hoort probeert te koppelen aan de letters die je kent. Bijvoorbeeld, het gesproken woord "kat" wordt geschreven als kat omdat je de klanken /k/, /ah/ en /t/ hoort en deze koppelt aan de letters k, a en t.

Dit principe is de basis van het leren lezen en spellen, en stelt kinderen in staat om nieuwe, onbekende woorden te lezen en te schrijven door de klanken te herkennen en te koppelen aan letters. Het is belangrijk om te beseffen dat alfabetische spelling (schrijven wat je hoort) al heel snel niet voldoende is voor het correct spellen van alle woorden, omdat er meerdere letters of lettercombinaties bij een klank kunnen horen. Denk alleen al aan het verschil tussen de en dus: ik hoor twee keer een uh-klank en toch schrijf ik in het ene woord een e, in het andere een u.

Voorbeelden van alfabetische spelling:

Woorden als "kat", "boom", "huis": Deze woorden heten klankzuiver en worden geschreven zoals ze klinken.
De koppeling van klanken aan letters: Bijvoorbeeld, de letter 'a' staat voor de klank /ah/, de letter 'b' staat voor de klank /b/, enzovoort.

Maar ... alle klinkers hebben meerdere klanken...

Wij zien dat de klank-tekenkoppeling van de enkele klinkers a, e, i, o, u die in groep 3 wordt aangeleerd, voor sommige kinderen vragen oproept en voor heel veel kinderen later (tot en met groep 8 of zelfs nog langer) problemen oplevert. Wij pleiten er dus voor om kinderen al heel snel meer informatie te geven en de strikte letter=klank koppeling van de alfabetische spelling van groep 3 meer context te geven.

Je leest hier hoe wij kinderen inzicht geven in de opbouw van woorden.