Zittenblijven in groep 3 of 4 lost niks op - 2

Drie redeneren om daar dus keihard ‘NEE’ tegen te zeggen.

Als een kind goed schoolrijp is als het naar groep 3 gaat, is het toe aan leren lezen en schrijven. Als het dan geen goede start maakt heeft het weinig zin om nog een jaar op dezelfde manier dezelfde lesstof aan te bieden.

Vandaag vertel ik je de tweede belangrijke reden waarom zittenblijven niet werkt! (Heb je de eerste reden al gelezen?)

Vorige week hadden we het over de verwarring… verwarring die ontstaat als het verschil tussen klanken en letters niet duidelijk is. Wil je nog meer weten over klanken en letters? Bekijk dan deze video!

Voorkennis over taal

Vandaag vertel ik over de voorkennis die je kind heeft en hoe je daar gebruik van kunt maken.
Je kind is niet gebaat bij het overdoen van groep 3 of 4, omdat het lesaanbod in die groepen niet aansluit bij zijn voorkennis.
Kinderen hebben tegen de tijd dat ze naar school gaan al ruim 6 jaar van taal leren achter de rug. Daarin hebben ze (onbewust!!) heel veel over onze taal geleerd. Wat dan? Dat woorden uit klanken bestaan, bijvoorbeeld.
Maar het uitspreken van losse klanken hebben ze achter zich gelaten toen ze rond hun eerste verjaardag woordjes gingen zeggen. De losse klanken horen ze ONBEWUST wel, anders zouden ze het verschil tussen tuin en toen niet horen, of het verschil tussen baard en taart. In groep 1 en 2 wordt deze kennis op een bewust niveau gebracht. Je kind leert dan woorden analyseren in klanken. Eerst leert het klankvoeten (lettergrepen) kennen: bij een liedje kan het klappen of lopen en bij iedere lettergreep een stap zetten of een klap geven.

 

En het leert rijmwoorden bij elkaar zoeken. Dat is een heel nieuwe fase, want bij het rijmen is ineens de betekenis van een woord niet meer van belang. Het gaat alleen nog maar om de klank. Dat is een heel andere manier van omgaan met de woorden in je ‘mentale woordenboek’! Rijmen leren kinderen ook in liedjes: ‘Ik zag twee beren broodjes smeren’ en ‘Ik zag twee slangen de was op hangen’
Vanaf de leeftijd van rond de 6,5 – de leeftijd waarop kinderen gemiddeld in groep 3 komen – kan een schoolrijp kind dus woorden auditief analyseren. Hij weet uit welke klanken een woord is opgebouwd. Deze kennis moet nog wat verfijnd raken, maar de gebeurt vanzelf tijdens het leren lezen en schrijven. De fase van woorden in klanken uitspreken is voorbij. We willen niet terug naar die babyfase, we willen vooruit!
(Als een kind woorden nog niet auditief kan analyseren is het niet schoolrijp en hoort het niet in groep 3 te zitten.)

Wat een kind – op het moment dat hij naar groep 3 gaat – moet leren, is met welke letter hij ieder klank op kan schrijven.

Alfabet

We moeten hem dus de letters leren (de klanken kent hij al) – daarvoor gebruiken we het best het alfabet, omdat de letters daar steeds in dezelfde volgorde te staan. Door het alfabet te leren opzeggen en tegelijk bij te wijzen op een poster of kaart, kan een kind de namen van alle letters leren.
We leren hem tegelijkertijd voor welke klank(en) hij die letter kan gebruiken; De ‘o-klank’ van oog schrijf je met twee letters: oo. De letter k gebruik je voor de laatste klank van het woord ook, en de letter f’ gebruik je voor boef. Maar soms schrijf je diezelfde klank (het verschil tussen de f en de v klank is vaak niet te horen) met de letter v. De oe-klank van boek schrijf je met de letters  o en een e.

Daarna gaan we het woord spellen: b-o-e-k. En NIET meer in klanken hakken, want daarmee geven we een leerling het idee dat ‘hakken’ een effectieve manier is om te ontdekken hoe je een woord moet schrijven.
Dat dat niet zo is, weten we als we fouten zien zoals sgoen, hont, vrau of plijn.

Wat kun jij doen?

Leer je kind letters van het alfabet en ga woorden met hem spellen op het niveau van zijn klas. Spellen is een heel effectieve manier op het woordpakket van de week te oefenen!
Maar spellen kan ook als spelletje.Voor tips kijk je op onze site!

Kan je kind woorden nog niet goed in klanken opdelen (en dan bedoel ik niet een woord als bibliotheek), maar gewoon boos, huis, rok, been en buik, dan kun je dat oefenen door bijvoorbeeld te vragen: welke klank hoor je hetzelfde in boom en boek? Meer tips binnenkort op de site!

Lees ook de DERDE reden waarom zittenblijven in groep 3 of 4 niets oplost.

Meer weten hoe Taalkanjer je kan helpen om hiermee aan de slag te gaan? Neem contact met ons op.