Niveaugroepjes, een 'vloek of een zegen'?

Met tranen in haar ogen komt ze mijn kamer binnen. “Ik vind juf stom, want ik mag niet meer in de ‘zonnetjes’ ”, zegt ze voor ik ook nog maar een vraag kan stellen. Ze is ontroostbaar. Omdat ze nu voor de tweede keer in groep 3 zit, was ze zo trots dat ze in de zonnetjes zat. Helaas staat dit verhaal niet op zichzelf! Ik hoorde van een moeder van een 7-jarige jongen, die iets soortgelijks had aangekaart bij de juf, dat dit de reactie van de juf was: “Hij moet er maar mee leren leven!”

Voor wie het niet weet,  ‘zonnetjes’ of ‘sterretjes’ zijn niveaugroepjes bij het lezen. Kinderen zijn onderverdeeld in ‘maantjes, sterretjes, raketjes en zonnetjes’, afhankelijk van het niveau waarop ze al kunnen lezen.
Alle materialen zijn gecodeerd met een pictogram zodat leerlingen zelf kunnen zien welk boek, schrift of werkblad ze moeten pakken. Deze pictogrammen mogen echter geen aanduidingen voor de leerlingen worden volgens de uitgever!
Maar ja, je snapt het al, in de praktijk komt hier niets van terecht en weten kinderen precies hoe de vork in de steel zit. Vaak worden ze ook met die naam aangeduid.

Hoe demotiverend is het dan als je van de zonnetjes naar de sterretjes wordt verplaatst.

Zo heb je ook niveaugroepjes voor rekenen, deze hebben dan weer een kleur. Ook daar weten de kinderen precies hoe het in elkaar steekt.

Je zou zeggen, op je eigen niveau werken is toch prima. Niets is echter minder waar!
Onderzoek heeft uitgewezen dat alle ‘zwakke’ kinderen bij elkaar zetten eenvoudig weg  ‘dodelijk’ is voor deze kinderen. Het heeft nadelige effecten voor zowel de leerresultaten als voor het sociaal-emotioneel functioneren! Zelden komt het ook voor dat kinderen naar een hoger niveau gaan!
De verschillen tussen kinderen worden groter in plaats van kleiner! Ook de leerkracht stelt haar verwachtingen bij, waardoor kinderen gaan onderpresteren.

Wat dan wel? Kinderen die moeite hebben met vakken als lezen en rekenen, leren het best in heterogeen samengestelde groepen. Ze hebben wel meer instructie- en leertijd nodig, maar zouden in principe het zelfde aanbod moeten krijgen als de rest van de groep.

Meer instructietijd is cruciaal voor ‘zwakke’ leerlingen!
En daar zit hem nu precies de crux: uit een verslag van de onderwijsinspectie uit 2008 is te lezen dat het efficiënt gebruik van onderwijstijd geleidelijk afneemt, omdat leraren meert tijd nodig hebben voor het orde houden.
En dat is een treurige zaak, als je bedenkt dat bij het werken in heterogene groepen, waarbij de zwakkeren meer instructietijd krijgen, het aantal kinderen dat de basisschool verlaat met een onvoldoende (lees)niveau afneemt van 25% naar 4-6%!
Maar ja, wat heb je aan deze wetenschap als ouders, als de school van je kind in niveaugroepen werkt?
Veel troost kan ik niet bieden, behalve het feit dat je een stukje wijzer bent geworden en er op school misschien eens over kan gaan praten en neem vooral, indien nodig, het heft in eigen handen en ga op zoek naar mogelijkheden voor je kind (zoals bijvoorbeeld Taalkanjer ;))!!
Wacht niet tot je kind de moed in de schoenen heeft laten zakken, maar onderneem iets!

Heb jij ervaring met je kind in niveaugroepjes? Wil je dat hieronder met ons delen? Graag!
Vind je de inhoud van dit artikel interessant, klik dan aan de linkerkant op een ‘share’ button. Dank je wel 🙂